KruSangkeed.com
Main Menu
Friendly Links
 |
 |
 |
 |
 |
Visitor Counter
(15 ธ.ค.) ยูเนสโก ได้ประกาศให้ “โนรา” เป็นมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ นับเป็นรายการที่ 3 ของไทย หลังจากการแสดงโขน และนวดไทย ได้เคยถูกขึ้นทะเบียนมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ มาก่อนหน้านี้ ในช่วงปลายปี 2561 และปี 2562
เว็บไซต์ขององค์การยูเนสโก ระบุเป็นภาษาอังกฤษว่า โนรา เป็นศิลปะการแสดงพื้นบ้านที่มีการรำและการขับร้องจากภาคใต้ของไทย โดยการแสดงประกอบด้วยการตั้งเครื่อง หรือการประโคมดนตรีเพื่อขอที่ขอทาง เมื่อเข้าโรงแสดงเรียบร้อยแล้ว ตามมาด้วยการโหมโรง กาศครู หรือเชิญครู ซึ่งเป็นการขับร้องบทไหว้ครู และการปล่อยตัวนางรำออกรำโดยการเคลื่อนไหวของขา แขน และนิ้วที่กระฉับกระเฉงและประณีต การแสดงมักจะมาจากเรื่องราวเกี่ยวกับพระชนมชีพในอดีตของพระพุทธเจ้า หรือเกี่ยวกับวีรบุรุษในตำนาน ประกอบกับดนตรีที่ใช้กลองหุ้มหนังหน้าเดียว ซึ่งเรียกว่า ทับ ที่ให้ทำนองและจังหวะที่หนักแน่น ร่วมกับปี่ กลอง โหม่ง ฉิ่ง แตระ
ส่วนนักแสดงหลักของโนรา ไม่ว่าจะเป็นชายหรือหญิงจะสวมชุดหลากสีพร้อมกับเครื่องประดับศีรษะที่เรียกว่า เทริด, ผ้าโพกศีรษะ, เครื่องลูกปัด, ผ้าห้อยข้าง, ปีกนกแอ่นหรือปีกเหน่ง, ทับทรวงปีกหรือหางหงส์ และยังสวมเล็บยาวที่ม้วนงอออกจากปลายนิ้ว โนราเป็นขนบประเพณีของชุมชนที่มีความสำคัญทางวัฒนธรรมและสังคมอย่างลึกซึ้งสำหรับภาคใต้ของไทย การแสดงใช้ภาษาถิ่น ดนตรี และวรรณคดี เพื่อเสริมสร้างชีวิตทางวัฒนธรรมและความผูกพันทางสังคมในหมู่คนท้องถิ่น มีอายุมากกว่า 500 ปี โดยการแสดงโนราเกิดขึ้นในศูนย์ชุมชนท้องถิ่น วัด กิจกรรมทางวัฒนธรรม และถ่ายทอดผ่านการฝึกอบรมโดยผู้เชี่ยวชาญในบ้าน องค์กรชุมชน และสถาบันการศึกษา
ด้าน เพจโบราณนานมา ให้คำอธิบายเพิ่มเติมว่า การขึ้นทะเบียนตามอนุสัญญามรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ ของ ยูเนสโก มีทั้งหมด 3 ประเภท คือ
- บัญชีรายการตัวแทนมรดกทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ
- รายการที่ต้องได้รับการสงวนรักษาอย่างเร่งด่วน
- รายการมรดกทางวัฒนธรรมที่เป็นแบบอย่างที่ดีในการสงวนรักษา
ซึ่ง โนรา ของประเทศไทยจัดอยู่ในประเภทแรก คือ มรดกทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ เป็นการแสดงที่มีการปฏิบัติสืบทอดอยู่ทั่วประเทศ การประกาศครั้งนี้เป็น “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม” หรือเรียกอีกชื่อว่า “มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้” ไม่ได้เรียกว่า “มรดกโลก” เพราะ มรดกโลก นั้นหมายถึง สถานที่อันได้แก่ ป่าไม้ อนุสาวรีย์ สิ่งก่อสร้างต่าง ๆ รวมไปถึงเมือง
การแสดงโนรา (Nora) หรือ “มโนราห์” เป็นศิลปะการแสดงท้องถิ่นที่ผูกพันกับวิถีชีวิตของคนภาคใต้มาช้านาน เป็นการแสดงที่มีแบบแผนในการร่ายรำและขับร้องที่งดงามเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น มีคุณสมบัติสมบูรณ์ตรงตามหลักเกณฑ์การพิจารณาของยูเนสโกกำหนด โดยมีความสอดคล้องกับมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมใน 4 ลักษณะ ได้แก่ ธรรมเนียม และการแสดงออกทางมุขปาฐะ ศิลปะการแสดง การปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม งานเทศกาล และงานช่างฝีมือดั้งเดิม
นอกจากนี้ โนรายังเป็นศิลปะการแสดงที่ทุกเพศ ทุกวัย สามารถเข้าฝึกทักษะการแสดงได้ มีการไหว้ครูเป็นขนบจารีตที่สำคัญยิ่ง การขึ้นบัญชีโนรานี้จะส่งผลให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่แสดงถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมอย่างกว้างขวาง และทำให้เข้าใจถึงความคล้ายและความแตกต่างของมรดกภูมิปัญญาทั้งในและนอกภูมิภาค
.................................................................
ขอขอบคุณข้อมูลจาก "ฐานเศรษฐกิจ"
๑. วงเครื่องสายไทย วงเครื่องสายไทย เป็นวงดนตรีที่เหมาะสำหรับการบรรเลงในอาคาร ในลักษณะของการขับกล่อมที่เป็นพิธีมงคล
“วงเครื่องสาย” มีอยู่ ๒ ขนาด คือ วงเครื่องสายวงเล็ก และ วงเครื่องสายเครื่องคู่
วงเครื่องสายวงเล็ก ประกอบด้วยเครื่องดนตรีดังต่อไปนี้ จะเข้ ๑ ตัว ซอด้วง ๑ คัน ซออู้ ๑ คัน ขลุ่ยเพียงออ ๑ เลาโทน-รำมะนา ๑ คู่ ฉิ่ง ๑ คู่ ฉาบ ๑ คู่ กรับ ๑ คู่ โหม่ง ๑ ใบ
วงเครื่องสายเครื่องคู่ ประกอบด้วยเครื่องดนตรี ดังต่อไปนี้ จะเข้ ๒ ตัว ซอด้วง ๒ คัน ซออู้ ๒ คัน ขลุ่ยเพียงออ ๑ เลา ขลุ่ยหลิบ ๑ เลา ฉิ่ง ๑ คู่ ฉาบ ๑ คู่ กรับ ๑ คู่โหม่ง ๑ ใบ โทน-รำมะนา ๑ คู่
๒.วงปี่พาทย์
1. วงปี่พาทย์ไม้แข็ง เป็นวงปี่พาทย์ที่มีเสียงดังฟังชัด เหมาะสำหรับงานแสดงกลางแจ้ง หรือประกอบการ แสดงทั่ๆไป มี3 ขนาดคือ วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องห้า วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องคู่วงปี่พาทย์ไม้แข็งเครื่องใหญ่
2. วงปี่พาทย์ไม้นวม เป็นวงปี่พาทย์ที่มีเสียงนุ่มนวลกว่าวงปี่พาทย์ไม้แข็งเสียงำม่ดังเกินไป จึงเหมาะแก่การบรรเลง ในงานที่ไม่ต้องการเสียงอึกทึกครึกโครมมากนัก วงปี่พาทย์ไม้นวมมีเครื่องดนตรีคล้ายกับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง ที่แตกต่างกันคือ ใช้ขลุ่ยเพียงออแทนปี่ เพิ่มซออู้เพื่อให้เสียงนุ่มนวลขึ้น ระนาดนาดจะใช้ไม้นวมตี มี 3 ขาดคือ
วงปี่พาทย์ไม้นวมเครื่องห้า
วงปี่พาทย์ไม้นวมเครื่องคู่
วงปี่พาทย์ไม้นวมเครื่องใหญ่
3. วงปี่พาทย์ชาตรี เกิดขึ้นในสมัยอยุธยา ใช้บรรเลงประกอบการแสดงละครชาตรี มโนราห์ หนังตลุง เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ปี่พาทย์เครื่องห้าชนิดเบาประกอบไปด้วยเครื่องดนตรีต่อไปนี้ ปี่นอก ฆ้องคู่ โทนชาตรี กลองชาตรีฉิ่ง กรับ
4. วงปี่พาทย์นางหงส์ เป็นวงดนตรีที่มีเครื่องดนตรีเหมือนกับวงปี่พาทย์ธรรมดาส่วนที่ผิดแปลกไปก็คือ ใช้ปี่ชวาแทนปี่ในแลปี่นอก ใช้กลองมาลายูแทนกลองตะโพนและกลองทัด ใช้บรรเลงในงานอวมงคล แบ่งออกเป็น 3 ขนาดคือ
วงปี่พาทย์นางหงส์เครื่องห้า
วงปี่พาทย์นางหงส์เครื่องคู่
วงปี่พาทย์นางหงส์เครื่องใหญ่
5. วงปี่พาทย์มอญ เป็นวงปี่พาทย์ที่นำเอาเครื่องดนตรีมอญบางชิ้นมาผสมผสานกับเครื่องดนตรีไทยเครื่องดนตรีมอญที่นำมาผสมได้แก่ ปี่มอญฆ้องวงมอญ ตะโพนมอญ เปิงมางคอก มักนิยมเล่นในงานศพมี 3 ขนาดคือ
วงปี่พาทย์มอญเครื่องห้า
วงปี่พาทย์มอญเครื่องคู่
วงปีพาทย์มอญเครื่องใหญ่
๓.วงมโหรี มี 3ขนาดคือ
1. วงมโหรีเครื่องเล็ก ประกอบด้วยเครื่องดนตรีบรรเลงทำนองได้แก่ซอสามสาย ระนาดเอก ฆ้องวงใหญ่ขลุ่ยเพียงออ จะข้ ซอด้วง ซออู้ส่วนเครื่องตีประกอบจังหวะได้แก่ ฉิ่ง โทนมโหรี รำมะนามโหรี
2. วงมโหรีเครื่องคู่ ประกอบด้วยเครื่องดนตรีบรรเลงทำนองได้แก่ซอสามสายหลีบ 1 คัน ซอสามสายธรรมดา 1 คัน ระนาดเอก ระนาดทุ้มจะเข้ 2 ตัว ซอด้วง 2 คัน ซออู้ 2 คัน ฆ้องวงใหญ่ ฆ้องวงเล็ก ขล่ยเพียงออ ขลุ่ยหลีบ ส่วนเครื่องตีประกอบจังหวะได้แก่ ฉิ่ง โทนมโหรี รำมะนามโหรี ฉาบเล็ก
3. วงมโหรีเครื่องใหญ่ ประกอบด้วยเครื่องดนตรีบรรเลงทำนองได้แก่ซอสามสายธรรมดา 1 คัน ระนาดเอก ระนาดทุ้ม จะเข้ 2 ตัว ซอด้วง 2 คัน ซออู้ 2 คันฆ้องวงใหญ่ ฆ้องวงเล็ก ขล่ยเพียงออ ขลุ่ยหลีบ ระนาดเอกเหล็ก ระนาดทุ้มเหล็กส่วนเครื่องตีประกอบจังหวะได้แก่ ฉิ่ง โทนมโหรี รำมะนามโหรี ฉาบเล็ก โหม่ง กรับพวง
ซึ่งจัดรายการที่นี่มากว่า 30 ปี โดยรูปแบบรายการเป็นการเน้นข่าวสาร วิถีชีวิต ข่าวบริการ งานบุญ งานศพ จะได้รับโทรศัพท์ขอเพลงจาก
“แฟนตัวยง” คนหนึ่งที่ชื่อว่า “ป้าช้าง”
น่าจะพอบอกได้ว่าป้าช้างเป็นคนอารมณ์ดีอย่างยิ่ง และแม้บางครั้งป้าช้างไม่ว่าง ก็มักจะให้คนอื่นโทร.มาขอเพลงแทน
โดยคนที่โทร.มาก็มักจะบอกทุกครั้งว่า “ป้าช้างขอ”
“แฟนเพลงตัวยง” ก็เปิดเผย เมื่อ ร.อ.หญิง สุพรทิพย์ มีโอกาสเฝ้าฯ รับเสด็จ "กรมสมเด็จพระเทพฯ" ซึ่งพอได้พบหน้าดีเจคนนี้ …
“ป้าช้าง” ก็ทรงมีรับสั่งว่า “ชอบฟังนะ … วันนี้ก็ฟังนะ แต่วันไหนติดงาน ก็ไม่ได้ฟัง”
"ครูลพ บุรีรัตน์" เป็นผู้เรียบเรียง แต่เพื่อให้เป็นเกียรติจึงยกให้ครูลพมีชื่อเป็นผู้ประพันธ์ โดยให้ “สายัณห์ สัญญา” เป็นผู้ขับร้อง
เข้าเฝ้าฯ และทรงถามเรื่องเพลงเกลียดห้องเบอร์ห้า ว่ามีที่ไปที่มาอย่างไร ???
ประทับบนเตียงในห้องด้วย และทรงถามเจ้าของโรงแรมว่าเขาปีนขึ้นตรงไหนไปดู เขาทำยังไง และทราบจากเจ้าของโรงแรมว่า
พระองค์ท่านเสด็จฯ มาอย่างไม่เป็นทางการ มาตามรอยเพลงเกลียดห้องเบอร์ห้า โดยที่ทางโรงแรมทราบล่วงหน้าเพลงแค่
2 ชั่วโมงเท่านั้น
เขียนเป็นเพลงเลยทีเดียว
ซึ่งจัดรายการที่นี่มากว่า 30 ปี โดยรูปแบบรายการเป็นการเน้นข่าวสาร วิถีชีวิต ข่าวบริการ งานบุญ งานศพ จะได้รับโทรศัพท์ขอเพลงจาก
“แฟนตัวยง” คนหนึ่งที่ชื่อว่า “ป้าช้าง”
น่าจะพอบอกได้ว่าป้าช้างเป็นคนอารมณ์ดีอย่างยิ่ง และแม้บางครั้งป้าช้างไม่ว่าง ก็มักจะให้คนอื่นโทร.มาขอเพลงแทน
โดยคนที่โทร.มาก็มักจะบอกทุกครั้งว่า “ป้าช้างขอ”
“แฟนเพลงตัวยง” ก็เปิดเผย เมื่อ ร.อ.หญิง สุพรทิพย์ มีโอกาสเฝ้าฯ รับเสด็จ "กรมสมเด็จพระเทพฯ" ซึ่งพอได้พบหน้าดีเจคนนี้ …
“ป้าช้าง” ก็ทรงมีรับสั่งว่า “ชอบฟังนะ … วันนี้ก็ฟังนะ แต่วันไหนติดงาน ก็ไม่ได้ฟัง”
"ครูลพ บุรีรัตน์" เป็นผู้เรียบเรียง แต่เพื่อให้เป็นเกียรติจึงยกให้ครูลพมีชื่อเป็นผู้ประพันธ์ โดยให้ “สายัณห์ สัญญา” เป็นผู้ขับร้อง
เข้าเฝ้าฯ และทรงถามเรื่องเพลงเกลียดห้องเบอร์ห้า ว่ามีที่ไปที่มาอย่างไร ???
ประทับบนเตียงในห้องด้วย และทรงถามเจ้าของโรงแรมว่าเขาปีนขึ้นตรงไหนไปดู เขาทำยังไง และทราบจากเจ้าของโรงแรมว่า
พระองค์ท่านเสด็จฯ มาอย่างไม่เป็นทางการ มาตามรอยเพลงเกลียดห้องเบอร์ห้า โดยที่ทางโรงแรมทราบล่วงหน้าเพลงแค่
2 ชั่วโมงเท่านั้น
เขียนเป็นเพลงเลยทีเดียว